Masallar konusundaki yolculuğumda birlikte yol aldığım dostum sevgili Seçkin Sarpkaya’dan okunması gereken 5 kitap listesi ile 2019’u geride bırakmaya hazırlanırken karşınızdayız. Sevdiklerine güzel bir kitap hediye etmek isteyenler bu yazımızı mutlaka okumalı. Lafı fazla uzatmadan sizi Seçkin Sarpkaya’nın kitap önerileri ile baş başa bırakayım. Keyifli okumalar dileklerimle…
Jack Goody – Mit, Ritüel ve Söz (Küre Yayınları)
Bu kitap ödüllü ve şövalye ünvanlı antropolog Jack Goody’nin farklı zamanlarda yayınladığı birtakım makalelerinin gözden geçirilmiş şekillerini içeriyor. Goody’nin hikâye anlatıcılığı çevrelerinde ihmâl edildiğini düşünmekteyim. Özellikle her makalesinde antropoloji, halk bilimi vb. alanlardaki birçok araştırmacıya eleştirel yaklaşması, hatta çoğu zaman doğrudan kötülemesiyle çok ciddi tartışmalar açmaktadır. Kesinlikle okunması gerekenler listesinde ilk sıraya yerleştiriyorum.
Robert Darnton – Büyük Kedi Katliamı (Koç Üniversitesi Yayınları)
Şahsen ihmâl edildiğini veya hak ettiği ilgiyi ve incelemeyi görmediğini düşündüğüm bir diğer isim de Robert Darnton. Kendisinin bu kitabı kültür tarihi bağlamında meseleye farklı ve tartışmalı bir cepheden yaklaşmakta. Özellikle kitabın ilk bölümünde Fransa’nın 17. yüzyılını masallar perspektifinden okuması ve psikanalistlere yönelik eleştirileri dikkate değerdir. Joseph Campbell veya Jung’tan başka şekilde de masallara yaklaşılabileceğini gösteren, Jack Goody ile birlikte yeni bir perspektif açabilecek bir kitap.
Yves Bonnefoy (Yöneten) – Antik Dünya ve Geleneksel Toplumlarda Dinler ve Mitolojiler Sözlüğü (Alfa Yayınları)
Mitoloji, halk bilimi, antropoloji ve hikâye anlatıcılığı alanlarında çalışan veya bu alana ilgi duyan kişilerin başucu kitabı yapmasını şiddetle tavsiye ettiğim bir eser. Âcizane birçok çalışmamda faydalandım. Dünyadaki hemen hemen tüm mitolojilerle ilgili kapsamlı makaleler, işin uzmanları tarafından yazılmış, Bonnefoy yöneticiliğinde bir proje olarak bir araya getirilmiş ve başarılı bir şekilde Türkçeye çevrilmiş. Hacimli ve pahalı bir kitap fakat yine de bir başucu eseridir.
İbrahim Gümüş – Türk Masalları ve Max Lüthi Yöntemi (Gece Kitaplığı)
İbrahim Hoca başarılı bir akademisyen. Son derece de üretken. Kendisinin bu eseri masal konusunda epey kapsamlı, tartışmalara değinen ve derli toplu bilgi verip Max Lüthi yöntemini başarılı bir şekilde tanıtan bir çalışma. Yine masala başka bir perspektiften bakma imkânı tanıyan bir kitap. Şiddetle tavsiyemdir.
Mustafa Duman – Türk Halk Anlatmalarında Olumsuz Tipler
Mustafa Hoca’nın tez önerisi olarak sunduğu zamanlardan beridir özenle çalıştığı, tartıştığı ve ortaya adeta yeni bir kuram attığı başarılı bir eser. Kötülük, kötü tipolojisi alanlarında önemli bir başvuru kaynağı. Halk anlatılarının iç kodları ortaya konulurken önemli bir yol haritası olabilecek bir çalışma.